Vormen en formaten. De vele gedaantes van de Japanse prent

Er zijn veel soorten Japans drukwerk. Naast de bekende prenten van Japanse landschappen, acteurs en geisha’s zijn er bijvoorbeeld ook meerluiken, waaiers, pilaarprenten, vierkante luxe prenten (surimono) en bordspellen. Ondanks de beperkte grootte van het papier en van de houtdrukblokken wisten uitgevers en prentkunstenaars een eindeloze verscheidenheid aan drukwerk te creëren. Maak in deze tentoonstelling kennis met de geschiedenis van het Japanse drukwerk en de kunst van handgemaakt papier. Sta oog in oog met werk van beroemde kunstenaars zoals Utagawa Hiroshige (1797-1858), Katsushika Hokusai (1760-1849) en Utagawa Kunisada (1786-1865).

Houtblokdrukken

De diversiteit aan producten die er in Japan zijn gemaakt met de wereldberoemde houtblokdruktechniek is immens groot. Al eeuwenlang wordt deze techniek gebruikt om afbeeldingen en teksten op papier te drukken. De houtblokdruktechniek bestaat al vanaf de 8e eeuw. Toch duurde het tot de 17e eeuw voordat de commerciële uitgeverij opbloeide. Deze is eerst gericht geweest op boeken, maar rond 1680 verschenen er ook prenten. Aanvankelijk hadden deze prenten erotische thema’s, welke ook te zien zijn in deze tentoonstelling. Al gauw kwamen daar afbeeldingen van acteurs uit het kabuki-theater en vrouwen uit de amusementswijken bij. Uiteindelijk werden ook de thema’s landschappen, helden, folklore en flora en fauna toegevoegd.

Japans papier

Niet alleen de houtblokken en de kwaliteit daarvan zijn belangrijk voor het maken van een prent. Net zo bepalend voor de vormen en formaten van een Japanse prent is het papier waarop wordt gedrukt. Prentmakers gebruikten innovatieve manieren om de eigenschappen en afmetingen van het papier te benutten voor levendige composities. Zo zijn er lange, smalle prenten die de kijker een vluchtige blik toelaten op een spannende scène, er zijn indrukwekkende veldslagen vol krijgers die maar liefst zes grote vellen beslaan en er zijn staande formaten die zo sterk inzoomen dat de afbeelding uit het papier lijkt te ontsnappen. Al deze vormen en formaten komen terug in deze veelzijdige tentoonstelling en werpen een nieuw licht op de Japanse prentkunst.

Laat je deze winter onderdompelen in de fascinerende wereld van de Japanse prent. Mis deze unieke tentoonstelling niet!

Catalogus en activiteiten

Bij deze tentoonstelling verschijnt een rijk geïllustreerde catalogus van de auteurs en gastconservatoren Jim Dwinger, Chris Uhlenbeck, Luisa Clark Homburg en Philo Ouweleen en met een voorwoord van directeur Kris Schiermeier.

Er is een veelzijdig activiteitenprogramma voor jong en oud dat een verdere verdieping biedt in ‘Vormen en formaten’. De vele gedaantes van de Japanse prent’. Voor kinderen van 6 t/m 12 jaar is er een gratis speurtocht.

Deze tentoonstelling is mede mogelijk gemaakt door: het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, de gemeente Leiden, de Universiteit Leiden, de stichting Isaac Alfred Ailion Foundation, Takeda Nederland B.V., Leiden, Stad van Ontdekkingen en de Vrienden van Japanmuseum SieboldHuis.