10 juli 1823 — Dag 13

Sieboldblog haai

Iedere dag een stukje uit het dagboek van Siebold van de reis van Batavia naar Japan in het jaar 1823.

10 juli 1823 — Dag 13
Vandaag zeilden we langs de Doggersbank en we bevonden ons ’s middags op 0°45′ noorderbreedte en 105°38′ oosterlengte. Een ingetreden windstilte belemmert onze vaart.

Hoe onaangenaam en saai windstilten ook zijn voor een zeeman, omdat hij, afkerig van ledigheid, slechts verlangt naar ruimende wind, zo gunstig zijn ze voor de natuurliefhebber. Veel zaken die eerder door de beweging van de golven aan het zicht onttrokken waren, verschijnen nu aan het zeeoppervlak en houden zijn aandacht vast. Zo ziet hij machtige scholen vissen door de zee trekken, gevolgd door zwermen gulzige meeuwen, zeezwaluwen, stormvogels en albatrossen. Daar, op kilometers afstand deinen walvisachtigen die met omhoog spuitende waterstralen de door de rustende golven als het ware verbreedde horizon doorbreken. Hier drijven op de waterspiegel, kwallen, zeekomkommers en kleurrijke mollusken.

Bij het roer van het schip ligt een haai op de loer, en aan zijn zijde is een loodsmannetje te zien. Roofzuchtige doraden jagen achter boven het wateroppervlak vluchtende vliegende vissen aan: de voorspellende Keerkringvogels zwieren om de masten en een snel vliegende fregatvogel verliest zich in de eindeloze verte. Deze natuurtaferelen wisselen met de dag, verschillen met het jaargetijde en de klimaatzone. In majesteitelijke stilte gaat aan de scherpbegrensde gezichtseinder de zon op en onder, die de wolken rood maakt. De wolken, die, vaak het enige dat er te zien is tussen het de hemel en het water, de ogen urenlang bezighouden, en met Alpen-achtige vormen de verbeelding tarten.


Het is dit jaar precies 200 jaar geleden dat Siebold aankwam in Japan. Hij vertrok op 28 juni 1823 vanaf Batavia voor de zes weken durende overtocht. Zijn verslag van deze reis werd voor het eerst gepubliceerd in 1897, in de heruitgave van zijn monumentale werk Nippon. Ter gelegenheid van de tweehonderdste verjaardag van deze reis zullen wij gedurende de komende zes weken zijn reis volgen aan de hand van dit reisverslag.


Bron: Siebold, Ph. Fr. von., Nippon. Archiv zur Beschreibung von Japan und dessen Neben- und Schutzländern Jezo mit den südlichen Kurillen, Sachalin, Korea und den Liukiu Inseln. Herausgegeben von seine Söhnen. Würzburg und Leipzig, 1897.

Vertaling Martien J. P. van Oijen

Lees verder over Siebold